5- نورافكن: جهت روشن نمودن محدوده و منطقه استحفاظي و ديد بهتر در منطقه
6- موانع ايست و بازرسي: جهت انتظام در امر عبور و مرور و جلوگيري از ورود افرادمتفرقه.
7- وسائل موتوريزه: جهت گشت موتوري بخصوص در مناطقي كه داراي وسعت زياد ميباشند.
8- وسائل ارتباطي مانند تلفن ، بي سيم: جهت ارتباط پستها با يكديگر و هماهنگي و اطلاع در صورت بروز موارد مشكوك.
فصل دوم:
كنترل عبور و مرور«بازرسيدر حفاظت فیزیکی ،نگهبانی
در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی كنترل تردد و رفت و آمد در شرايط و حالات مختلف اعم از افراد و خودروها را كنترل عبور و مرور گويند. حدود اختيارات نگهبان در اين راستا بايد از طرف مسئولان بالاتر تهيه و به ايشان ابلاغ ميگردد.
نكاتي كه بايد در كنترل حفاظت فیزیکی ،نگهبانی رعايت شود:
در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی نگهبان بايد بداند بدنبال چه ميگردد و چگونه بايد كنترل نمايد و نسبت به ماموريت خود توجيه شود تا دچار سردرگمي و اشتباه نشود.
نگهبان بايد بداند در چه زمان و شرايطي كنترل انجام دهد.
جهت كنترل خودرو و افراد بايد در محلهاي مورد نظر ايجاد موانع و مواضع بازرسي نمايند.
وسايل و امكانات كنترل فراهم باشد.
مواضع كنترل در نقاط ورودي و معابر وصولي قرار گرفته باشد.
وسايل محدود كننده ديد در محل وسايل نباشد.
ملزومات لازم جهت كنترل در امور حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
موانع
وسايل شب نما
تابلوي ايست
نورافكن
چراغ قوه
ليستهاي كنترل عبور و مرور و برگه ملاقات
موضع بازرسي
وسايل ارتباطي
نحوه بازرسي در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی: به دو قسمت تقسيم ميشود:
الف) بازرسي افراد. ب) بازرسي خودروها
(الف) بازرسي افراد در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی: افــراد ممكـن اســـت
اداري
2. دانشجو
اتباع بيگانه
مقامات كشوري و لشگري
5.نيروهاي فني و كارگري شركتهاي پيمانكار
متفرقه باشند.
(ب) بازرسي خودرو درحفاظت فیزیکی ،نگهبانی: به سه قسم :الف)خودروي اداري (ب) خودروي شخصي( ج) متفرقه
فصل سوم:
مناطق ساختماني و مبارزه با سرقت
منطقه شناسي: عبارت است از شناخت نقاط و مكانهاي مختلف از لحاظ ساختار محيطي، تراكم فيزيكي و موقعيت اجتماعي.
تقسيم بندي از لحاظ ساختار محيطي حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
(لف) مناطق باز
(ب) مناطق بسته
(ج)مناطق پوشيده(مستور)
تقسيم بندي نقاط حساس يك اداره دولتي حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
اداري
مخابرات و پست برق.
تاسيسات و انبارها.
مالي و اقتصادي
آزمايشگاهها
6.آی تی و اتاق سرور
7.اتاق امنیت و دوربین های مدار بسته.
8.بایگانی اسناد
اهداف حمله به مناطق ساختماني در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
اهداف سياسي(جاسوسي)
خرابكاري (ايجاد ناامني و برهم زدن نظم)
ضربه فرهنگي و علمي( از بين بردن كتابها و آزمايشات مهم)
اهداف مالي و اقتصادي حفاظت فیزیکی ،نگهبانی
(سرقت)
تعریف سرقت حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:عبارت است از ربودن مال ديگري يا اموال دولتي و ملي به طرز پنهان.
تعریفعوامل سرقت حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
فقر و نداري
شرايط خانوادگي و اجتماعي
عدم وجود كار يا تن ندادن به آن
عدم تامين معاش
دوست ناباب
اعتياد بمواد مخدر
انتقام شخصي
عوامل سياسي مانند جاسوسي و تضعيف مديريت
عوامل روحي و رواني
ضعف انگيزههايهاي اعتقادي
تعرف سارق حفاظت فیزیکی ،نگهبانی: شخصي است كه بر اثر عوامل فوق اموال دولتي يا ملي و شخصي را ميربايد.
خصوصيات سارقين حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
از غفلت استفاده ميكنند
از نقاط تاريك جهت ورود و سرقت استفاده ميكنند
از راههاي نفوذي و مخفي و نقاطي كه داراي حصار و حفاظ نيست يا كم ميباشد نفوذ مينمايند
بيشتر در تاريكي شب اقدام به سرقت مينمايند
سارقين با افراد آشنا هستند يا در محل سرقت آشنا دارند
جهت نقل و انتقالات وسايل سرقتي خود از خودرو استفاده ميكنند
افرادي سريع العمل و چابك ميباشند
بدليل انجام عمل خلاف داراي ترس و هراس ميباشند.
داراي محدوده و تخصص بخصوص خود ميباشند.
قبل از سرقت هر محل ممكن است چند روزي حوالي آن محل جهت شناسائي بيشتر پرسه بزنند
نقاط مالي ، تأسيسات ، انبارها ، آزمايشگاهها را مورد سرقت قرار ميدهند
از حوادث غيرمترقبه يا شلوغي جهت سرقت استفاده ميكنند.
از عدم كارائي و غفلت و سهل انگاري و دقت نگهبانان استفاده مينمايند.
راههاي نفوذ به ساختمان در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
زواياي بيروح (نقاط كور).
مناطق تاريك و دور از ديد عمومي .
نقاطي كه داراي حصار كوتاه يا بدون حفاظ ميباشند.
مناطق مستور(پردرخت).
مناطق بسته ( داراي ساختمانهاي بهم فشرده)
مناطقي كه داراي نقاط اختفاء و پوشش مناسب ميباشند.
درهاي قفل نشده يا داراي قفلي ضعيف.
پنجرههاي بدون حفاظ.
هواكشها و كانالهاي كولر.
شبكههاي پنجره زيرزمين كه در سطح پياده رو ميباشد.
مناطقي كه حفاظت از آنها كمتر بوده يا اصلاً نيست (نگهبان ندارد)
مناطقي كه داراي سيستمهاي اعلام خطر و ارتباطي نيستند(دزدگير ، تلفن ، بي سيم)
مناطقي كه از سكنه خالي ميباشد.
از شلوغي و رفت و آمد زياد استفاده مينمايند.
كانالهاي بدون حفاظ فاضلابها كه در زير ساختمانها و خيابانها تعبيه گرديده اند.
اقدامات عامل حفاظت فیزیکی ،نگهبانی: به اعمالي گفته ميشود كه فرد جهت خنثي كردن خطر(تهديد) بكار ميبرد.
1.آشنائي با قوانين كارهاي حفاظتي
شناختن رؤسا ، مديران و كارمندان و محل كار آنها.
دانستن ساعات كار واحدها و زمان تعطيل شدن آنها.
داشتن تلفن و آدرس مسئولين ذيربط و مراكز نظامي و انتظامي و امدادي.
دانستن محل زنگهاي خطر ، مراكز حساس و كنترل همه روزه و اطمينان از سالم بودن آنها.
آشنائي با وسايل حفاظتي
آشنائي باانواع كارتهاي شناسائي ، امضاء مسئولين و مهرهاي محل كار
دانستن محل پستهاي برق و مخابرات و كنترل همه روزه آنها و داشتن برق اضطراري.
كنترل همه روزه حصارها ، حفاظها و پيرامون محيط و ساختمانها و راههاي نفوذ
كنترل ورود و خروج افراد متفرقه اي كه به محيط وارد ميشوند
دادن سمت و حدود نگهباني و ديده باني و شناساندن نقاط مظنون به نگهبان.
شناخت انواع اتومبيلها و رنگهاي آن و انواع پلاكها و نوع و مدل خودروها.
شك نمودن به خودروهائي كه چند روز در پيرامون محوطه قرارگرفته اند
مراقبت و كنترل بيشتر افرادي كه سابقه خوبي در گذشته نداشته اند
دانستن محل و موقعيت كار از لحاظ اقتصادي و اجتماعي.
اداره محيط بر اساس نيازها و خواسته هاي آن.
دانستن اينكه در محيط اطراف محل كار چه گروهي از مردم زندگي ميكنند
دانستن اين مطلب كه شبها بيشتر از روزها ، نقاط شلوغ بيشتر از نقاط كم جمعيت نياز به مراقبت بهتر و بيشتر دارد.
فصل چهارم :
گزارش نويسي در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی
تعريف: انتقال پارهاي اطلاعات به كسي كه از آن بي خبر است.
انواع گزارش در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی: 1. شفاهي 2.كتبي
انواع گزارش كتبي در حفاظت فیزیکی : شامل گزارشهاي اداري ، اجرائي ، بازرگاني ، جزائي ، نظامي ، ستادي ، اطلاعاتي و گزارش قضائي.
گزارش اداري درنگهبانی: گزارشي است كه در رابطه با امور ادارات و مقررات و دستورات تهيه ميشود.
متن گزارش در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
گزارش نگهباني بعنوان سند وقايع و يكي از مراجع تصميمگيري در پيگيري آتي كاربرد خوهد داشت. اصولاً گزارشهاي با فوريتهاي بالا بايد بطريق ارتباطات تلفني يا بي سيم و... در اسرع وقت به اطلاع مسئولان تصميم گيرنده برسد تا ارزش عملياتي داشته باشد. چون اكثر وقايع غير مترقبه بر اساس فوريت زماني ارزش عملياتي دارند كه اگر به سلسله مراتب مكاتبات طولاني وقت دچار شود ارزش اوليه و اساسي خود را از دست خواهد داد و نگهبان بايد گزارش تلفني يا شفاهي را بصورت كتبي بعنوان صورتجلسه براي استناد در آينده تهيه و در اختيار مسئولان مربوطه قرار دهد. از جمله اين وقايع غير مترقبه ميتوان آتش سوزي، ريختن آوار، برق گرفتگي، سقوط از ارتقاع، خرابي آسانسور، تركيدگي لوله هاي آب و گاز و... را نام برد
فصل پنجم:شرح وظايف انتظامات درحفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
نظارت بر ورود و خروج كالا و كنترل آن در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی :
خروج هرگونه كالا ، اموال و اشياء مربوط به دانشگاه ) اعم از سرمايهاي و مصرفي ( بمنظور جابجائي ، تعمير ، استفاده در مكان ديگر و ... صرفاً با ارائه برگه خروج كالا كه با امضاء مسئولان ذيربط و هماهنگي با اداره امين اموال امكان پذير خواهد بود.
نظارت بر ورود و خروج وسايط نقليه و كنترل آن در حفاظت فیزیکی :
تردد وسايط نقليه دانشگاه كه بمنظور انجام امور خدماتي ، اياب و ذهاب ، مأموريت ، انتقال كاركنان يا دانشجويان و... انجام ميشود صرفاً با ارائه برگه تردد وسايط نقليه كه به امضاء مسئولان مربوطه رسيده باشد، امكان پذير خواهد بود.
در خصوص تردد وسايل نقليه دانشگاه يا متفرقه كه بمنظور جابجائي كالا به مقصد دانشگاه ، در محيط تردد دارند دقت شود تا تمامي اموالي كه بايستي در محيط تخليه نمايند، تخليه گردد.
ورود كليه وسايط نقليه متفرقه به محوطه دانشگاه ممنوع است مگر با اخذ مجوز از واحد مربوطه و ارائه آن به انتظامات.
نظارت بر تردد افراد و كنترل آن در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی :
ورود افراد متفرقه(كليه افرادي كه رابطه استخدامي با دانشگاه ندارند) به محيطهاي مختلف دانشگاه صرفاً با رعايت موارد ذيل امكان پذير است:
احراز هويت شخص (اخذ كارت شناسائي معتبر)
تماس با واحدي كه قرار است فرد به آنجا مراجعه نمايد و اخذ تاييديه تلفني.
صــدور برگه ملاقات توسط انتظامات و ارائه آن توسط مراجعه كننده كه به امضاي ملاقات شونده رسيده باشد پس از انجام ملاقات به انتظامات.
نكته:
در خصوص اتباع خارجه مراتب بايستي قبلاً توسط مسئول واحد مدعو باطلاع مراجع مربوطه و از طريق آنها به انتظامات دانشگاه برسد و انتظامات در اولين فرصت حضور مدعوين را به سرپرستي خود گزارش نمايد.
در صورت عدم اطلاع قبلي از سوي مسئول واحد مدعو و حضور اتباع خارجه در محل ورودي محيطهاي دانشگاه بلافاصله موارد باطلاع حراست برسد و پس از اخذ تاييديه به انجام مراحل قانوني ( اخذ كارت شناسائي معتبر و صدور برگه ملاقات ) اقدام نمايد.
ورود افراد متفرقه ( كليه افرادي كه رابطه استخدامي با دانشگاه ندارند) به محيطهاي مختلف دانشگاه بمنظور شركت در مراسماتي نظير كنفرانس،)سمينارها و گردهمائيها و دورههاي كوتاه مدت آموزشي و رويدادهاي علمي ، جشنوارهها)علمي ، فرهنگي ، هنري( ، منوط به طي مراحل ذيل ميباشد :
اطلاع قبلي توسط مسئول واحد برگزار كننده مراسم به همراه اطلاعات مورد نياز از قبيل :
- تاريخ، مكان، زمان مراسم افتتاحيه و اختتاميه.
- نمونه كارتهاي مدعوين، مسئولان اجرائي و ثبت نام شدگان.
- ريز برنامه هاي اجرائي.
- فوق برنامههاي جانبي كنفرانس.
- ليست اسامي مدعوين يا ميهمانان (خارجي و داخلي)
- ليست اسامي داوطلبان ثبت نام شده براي شركت در كنفرانس.
- ليست اسامي كادر اجرائي كنفرانس.
- ليست اسامي شركتها و مراكزي كه در نمايشگاه شركت كرده اند.
- محل اسكان ميهمانان خراجي و ميهمانان ويژه.
- اعلام بلامانع بودن ورود افراد مذكور به انتظامات دانشگاه جهت حفظ نظم، هوشياري و مراقبت كامل ورود و خروج افراد بمنظور جلوگيري از خروج اموال جلوگيري از اتفاقات غير مترقبه.
خروج كليه كاركنان دانشگاه از محيط كار در ساعات اداري ) باستثناء اعضاء هيئت علمي و مديران ارشد دانشگاه
( منوط به ارائه برگه مرخصي تائيد شده توسط مسئولين ذيربط به انتظامات خواهد بود.
حضور كليه كاركنان دانشگاه از ساعت 18 به بعد و در ايام تعطيل در محيط كار، منوط به هماهنگي قبلي و كتبي مسئول واحد مربوطه و تاييديه سرپرستي و اعلام به واحدهاي انتظامات ميباشد.
حضور كليه دانشجويان در محيط آموزشي تا سقف برنامههاي آموزشي بلامانع و در ايام تعطيل صرفاً در صورت داير بودن كلاسهاي آموزشي امكان پذير است و در صورتي كه دانشجويان بخواهند بصورت انفرادي يا گروهي در ساعات غير اداري و ايام تعطيلات رسمي در محيط دانشگاه حاضر و به فعاليتهاي فوق برنامه دانشجوئي بپردازند بايد تقاضاي حضور آنان از طرف سرپرست مربوطه به حراست و يا هر جائي كه سرپرستي انتظامات را بعهده دارد، ارائه و با تائيد سرپرست انتظامات خواهد بود.
در خصوص استفاده از كارگاهها و لابراتورهاي مختلف بعد از ساعت آموزشي و در ايام تعطيل منوط به هماهنگي قبلي از سوي مسئولين مربوطه با ذكر اسامي به سرپرست انتظامات دانشگاه و تائيد آن ميباشد.
ورود و خروج كليه عوامل يا كارگران متفرقه كه بمنظور انجام امور عمراني و تأسيساتي وارد محيط ميشوند صرفاً با هماهنگي مسئولان دفتر فني و رعايت دقت و مراقبت در تردد آنان و وسايل همراهشان امكان پذير خواهد بود.
بهنگام ورود و خروج افراد متفرقه ، در صورت همراه داشتن ساكهاي بزرگ ، كيف دستي يا بستههاي حجيم بجهت انجام اقدام تأميني و امنيتي از محتويات كيف بازديد لازم بعمل خواهد آمد.
انجام تصويربرداري از مراكز دولتي به هر منظور ) مصاحبه ، ساخت فيلم و...( منوط به هماهنگي قبلي تصويربردار يا گروه تصويربرداري با روابط عمومي و ارائه تائيديه كتبي ميباشد.در صورتيكه تصويربردار يا گروه تصويربرداران بيرون از محيط دانشگاه مشغول تصويربرداري از محيط دانشگاه ميباشند بلافاصله مراتب باطلاع سرپرست انتظامات يا واحد حراست مستقر در محيط رسانده شود.
انجام مصاحبه خبرنگاران جرايد و نشريات در صورت حضور در محيط دانشگاه منوط به هماهنگي قبلي با و ارائه تائيد كتبي ميباشد.
پخش يا نصب هرنوع آگهي يا فرم در محيط دانشگاه توسط افراد متفرقه و مراجع غير دانشگاهي منوط به هماهنگي قبلي با روابط عمومي )اخذ تائيديه كتبي ( و ارائه آن به انتظامات ميباشد.
حضور كليه پرسنل نظامي يا انتظامي در محيط ) به هر علت از قبيل ابلاغ حكم قضائي ، تحقيقات ، دستگيري و...( ممنوع ميباشد. مگر با تائيد بالاترين مقام مؤسسه يا دانشگاه.
- انتظامات صرفاً موظف به كنترل تردد افراد ، وسايط نقليه و اموال به تحت پوشش خود مي باشد، تا نسبت به حفظ ساختمان و جلوگيري از سرقت ، آتش سوزي و... اقدام نمايد.
- تردد دانشجويان صرفاً با ارائه مجوز صادر شده توسط معاونت دانشجوئي يا كارت سكونت در خوابگاه امكان پذير است.
- تردد ميهمانان دانشجويان نيز با ارائه مجوز صادر شده توسط معاونت دانشجوئي امكان پذير است. (در مورد ميهمانان خواهر يا دانشجويان دختر در مواقع اضطراري - بخصوص شبها - در صورت موجود نبودن مدارك فوق الذكر با رعايت جوانب حفاظتي موقتاً و با اخذ كارت معتبر همكاري لازم صورت گيرد).
در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی باید بدانید:
درخصوص خروج اموال، ارائه برگ خروج كالا كه به امضاء مسئولان ذيربط رسيده باشد، الزامي است.
- امور داخلي خوابگاهها و اجرائيات داخل مديريتها و قسمتهاي مختلف بطور مستقيم هيچگونه ارتباطي به انتظامات ندارد
- در خصوص وقايع اتفاقيه در خوابگاهها ) اعم از تجمعات دانشجوئي ، درگيري بين دانشجويان،استفاده از مواد مخدر،سوء رفتار دانشجويان درداخل خوابگاه و...( انتظامات حق مداخله وبرخورد ندارد وتنها ميبايست موارد رابه اطلاع حراست برساند.
مواردي كه ميبايست طي هر شيفت انتظامات در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی كنترل گردد:
گشت در محيط و كنترل داخل ساختمانها (بخصوص پس از ساعت اداري) از لحاظ كنترل مسائل امنيتي و
حفاظتي يا مشكل در سيستم برق ، آب ، گاز، فاضلاب و... پس از ساعت اداري علاوه بر موارد فوق الذكر كنترل خاموش بودن چراغها ، دستگاههاي خنك كننده يا گرم كننده ، بسته بودن پنجرهها و درب اتاقها ، آتش سوزي ، سرقت ، خرابي تأسيسات ( بنحويكه به اماكن دانشگاه خسارت وارد شود) و... . گشت در محيط و كنترل داخل ساختمانها (بخصوص پس از ساعت اداري) از لحاظ كنترل مسائل امنيتي و حفاظتي يا مشكل در سيستم برق ، آب ، گاز، فاضلاب و... پس از ساعت اداري علاوه بر موارد فوق الذكر كنترل خاموش بودن چراغها ، دستگاههاي خنك كننده يا گرم كننده ، بسته بودن پنجرهها و درب اتاقها ، آتش سوزي ، سرقت ، خرابي تأسيسات ( بنحويكه به اماكن دانشگاه خسارت وارد شود) و...
در صورت بروز اتفاقات غير مترقبه از قبيل سرقت ، آتش سوزي ، خرابي تأسيسات ) بنحويكه به اماكن دانشگاه خسارت وارد شود( و... ضمن حفظ خونسردي و دقت لازم ، مراتب را بلافاصله به مراجع ذيربط اطلاع دهند و بعد موضوع را بررسي و در طي صورتجلسه كاملي به مسئولان مربوطه ارائه نمايد تا بر اساس آن اقدامات آتي پيگيري گردد.
در امور حفاظت فیزیکی ،نگهبانی به هنگام بروز آتش سوزي نيز موارد ذيل بصورت خاص مورد توجه قرار گيرد:
- مراتب را بلافاصله به سازمان آتش نشاني منطقه و در فرصت بعدي به مسئولان اطلاع دهيد.
- در هر آتش سوزي شير اصلي گاز يا سيلندري را فوراً ببنديد و هرگونه منابع تشديد كننده آتش را از محيط دور كنيد.
- در آتش سوزيهاي بزرگ حفظ جان از حفظ اموال واجب تر است سريعاً جمعيت را از محل آتش سوزي متفرق نموده و افراد آسيب ديده را منتقل نمائيد.
- راههاي اضطراري و وروديهاي اختصاصي محيط را به مأموران آتش نشاني نشان دهيد.
توجه : هرگونه پيگيريهاي بعدي در خصوص اتفاقات روي داده در محيط اعم از سرقت ، آتش سوزي و ساير اتفاقات غير مترقبه، بر اساس گزارش انتظامات با مسئولان بالاتر خواهد بود و انتظامات هيچگونه مسئوليت پيگيري و اجرائي نخواهد داشت..
نكاتي جهت يادآوري در حفاظت فیزیکی ،نگهبانی:
- ارسال گزارش روزانه انتظامات به سرپرستي انتظامات ، ثبت كليه وقايع ، ثبت تردد كاركنان ، مراجعين و كليه وسايط نقليه ) اعم از وسايط نقليه دانشگاه و متفرقه ( ، ثبت ساير امور محوله توسط واحدهاي انتظامات پس از پايان هر شيفت و در طول مدت شيفت الزامي است .
- انجام ساير امور مانند پاسخگوئي و راهنمائي مراجعين ، پاسخگوئي به تلفنها نيز از وظايف جانبي واحدهاي انتظامات ميباشد.
- تجمع افراد متفرقه (اعم از همكاران اداري ، دانشجويان و... )در محل اتاق انتظامات ممنوع ميباشد.
- حتي المقدور از دريافت و نگهداري اموال يا اشياء اماني خودداري شود، در صورت اضطرار ، اخذ امانت و نگهداري آن، با دقت در نوع اشياء دريافتي و بررسي لازم در حضور شخص درخواست كننده ميسور خواهد بود. - هنگام برقراري ارتباط تلفني مواظب تخليه تلفني افراد ناشناس باشيد ، هر يك از مقامات مسئول دانشگاه در صورت تماس با واحدهاي انتظامات موظفند بطور كامل خود را معرفي نمايند ، لذا در صورت عدم شناسائي كامل فرد تلفن كننده از ارائه هرگونه اطلاعات خودداري ، تماس را قطع و مراتب را به حراست اطلاع دهيد.
در راستاي نظم بخشيدن و ساماندهي به كيفيت اجرائي دستورالعملها و شرح وظايف اجرائي كه از مسئولان بالاتر به انتظامات ابلاغ ميگردد، فرمهائي پيش بيني گرديده است كه نمونههائي از آنها به قرار ذيل ميباشد با ذكر اين نكته كه ممكن است بر اساس ظرفيتهاي مختلف از قبيل محيط كار، گستردگي تعداد افراد اعم از دانشجو، كارمند، استاد و عوامل اجرائي و فني و... فرمها متغير باشد.